قطعه ی کریستال یا همان فرکانس ساز چیست؟

کریستال، قطعه ای می باشد که در مدار به عنوان نوسان ساز و جهت تولید کننده بودن فرکانس و سیگنال ولتاژی قرار می گیرد. برای راه انداز بودن درایو و کلاک آی سی ها استفاده می شود. این قطعه مانند قلب تپنده ای عمل می کند که خون را به سرتاسر بدن انسان پمپاژ می کند و این پمپاژ است که باعث حیات انسان می شود.  

این قطعه نام های دیگری هم دارد:

(VCTCXO)

VCXO & TCXO & XO) )

کریستال کوارتز( برای ساعت و فرکانس)

(RTC) (Real-Time Clock modules)  کریستال

اُسیلاتور (OSC) Oscillators)) 

کریستال پالس ساعت

آشنایی با بعضی از مفاهیم تخصصی:

MCXO (microcomputer-compensated crystal oscillator)
 OCVCXO (oven-controlled voltage-controlled crystal oscillator)
 OCXO (oven-controlled crystal oscillator)
 RBXO  (rubidium crystal oscillators (RBXO), a crystal oscillator (can be a MCXO) synchronized with a built-in rubidium standard which is run only occasionally to save power
 TCVCXO (temperature-compensated voltage-controlled crystal oscillator)
 TCXO (temperature-compensated crystal oscillator)
 ATCXO (analogue temperature-compensated crystal oscillator)
 TSXO (temperature-sensing crystal oscillator, an adaptation of the TCXO)
 VCXO (voltage-controlled crystal oscillator)

رزوناتور کریستال ، که نوسان ساز بلوری منفعل نیز نامیده می شود ، که جزء منفعل با اثر پیزوالکتریک است. هنگامی که ولتاژ به یک قطعه کریستال کوارتز اضافه می شود ، ظاهر فیزیکی آن تغییر می کند و در نتیجه فرکانس پایدار و دقیقی را ارائه می دهد. یک رزوناتور نمی تواند خود را بدون سیگنال ساعت در سیستم مدار ارتعاش کند.

داخل کریستال (RTC) سنگی بنام سنگ کوارتز وجود دارد، هنگامی که به این سنگ ولتاژ وارد شود وظیفه ی آن ایجاد فرکانس کاری به آی سی مورد نظرمی باشد.

نکته: معمولا کریستال RTC در اطراف آی سی تغذیه/ آی سی پاور (Power IC) قرار می گیرد و اُسیلاتور در مدار بلوک دیاگرام یا همان کادر آنتن قرار می گیرد.

روش های تست ابن قطعه:

اگر کریستال ما از نوع دو پایه باشد

1. دامنه ی مولتی متر را روی تست بوق تنظیم می کنیم و نباید پایه ی ورودی به خروجی راه دهد، در غیر از آن (RTC) خراب است.
2. وروی آن باید ولتاژی بین (۱٫۸V . 2.8V) باشد.
3. خروجی کریستال باید سیگنالی داشته باشد به عنوان مثال ۳۲KHz
4. ما میتوانیم به کریستال ضربه ای وارد کنیم و پس از ضربه عددی توسط مولتی متر تغییر می کند و این نشانه ی فرکانس آن می باشد، اگر این فرکانس/ عدد به صورت موقت بود و قطع شد یعنی این قطعه خراب است.
5. ما می توانیم توسط دستگاه اُسیلوسکوپ، سیگنال های سینوسی فرکانس ساز را عرض یابی کنید و متوجه ی سلامت آن شود. هر چند این دستگاه گران می باشد و صرفه ی اقتصادی ندارد.

نکته: در صورت خرابی، این قطعه حتما باید عوض شود در غیر اینصورت گوشی کار نمی کند.